Kunnen zijn wie je bent op school

Schelden met ‘homo’

Marjolein Haaften: “Op sommige scholen is het pestgedrag schrikbarend hoog. Als leerlingen weten dat de jongeren tot de lhbti+ gemeenschap behoren dan zijn ze sneller doelwit van pesten en schelden. Ook wordt er erg veel gescholden met het woord homo.”

“Once they know, you are a target” – leerling middelbare school.

Dagelijks, non-stop opmerkingen

Jongeren vertellen over uitschelden, doodsbedreigingen en een ‘anti-homo’ cultuur op school waarin je alleen veilig bent, als je je aanpast. Een lesbisch meisje vertelde dat ze dagelijks, non-stop te maken krijgt met opmerkingen als ‘Kill yourself’, ‘je belandt in de hel’ en ‘lesbische kankerhoer’.

Jongeren missen steun van school

Het raakt de jongeren vooral dat docenten nauwelijks ingrijpen als er gepest wordt. Marjolein Haaften concludeert: “Het optreden van docenten is niet effectief of ze weten het niet omdat pesten vooral op momenten gebeurt dat er geen docenten in de buurt zijn”.

GSA’s: krachtig en kwetsbaar

Er is ook positief nieuws. Zowel uit het onderzoek als tijdens de ReflectiebijeenkomstOp 8 mei was een reflectiebijeenkomst waarin het onderzoek werd toegelicht en gesprek plaatsvond in de zaal en een panel. Naast docenten en leerlingen waren ook (belangen)organisaties, kenniscentra, en vertegenwoordigers van gemeente en welzijnsorganisaties aanwezig. Kennis, ervaringen en ideeën werden gedeeld én de drive om het beter te doen. “Want dat is wat nodig is: samenwerken aan een school waar iedereen zich welkom voelt.” die werd georganiseerd, blijkt dat GSA’s (Gender and Sexuality Alliances) een veilige haven kunnen zijn en van grote betekenis voor leerlingen. “Ze ervaren herkenning, ze kunnen zichzelf zijn en maken vrienden”, zegt Marjolein Haaften. Maar tegelijk blijkt dat sommige GSA’s leeglopen. Leerlingen worden vanwege deelname juist gepest.

“Sorry, mijn vrienden lachen me uit omdat ik bij de GSA zit, dus ik ga eruit.” –  Brugklasleerling.

Marjolein Haaften: “Leerlingen willen niet gezien worden als ‘anders’. Dat maakt het extra belangrijk om GSA’s laagdrempelig en inclusief op te zetten”. Tijdens de reflectiebijeenkomst werden tips gegeven door GSA’s die succesvol zijn.

Tips voor een succesvolle en inclusieve GSA

• Ga als GSA-docent brugklassen langs en vertel over de GSA. Wat ze doen en hoe je erbij komt.
• Laat weten dat iedereen welkom is en zet dat op de posters: ‘Ben of ken je iemand die queer is?’
• Laat weten dat het laagdrempelig is en dat ze zelf niet per se veel hoeven te doen.
• Vermeld geen lokaal en tijdstip op de poster in verband met de veiligheid van leerlingen. Maar bijvoorbeeld de naam van een docent en telefoon nr. om te appen.
• Werf nieuwe GSA-leden via collega’s, mentoren en laten weten waar ze dan zitten.
• Zorg voor een veilige plek en tijdstip voor het bijeenkomsten. Géén klaslokaal vol ramen tijdens de pauze.
• Zorg voor vaste en regelmatige momenten en organiseer leuke dingen. Tip: biedt eten aan, dat trekt een ‘divers’ publiek.
• Begin klein en besloten (niet te zichtbaar) en groei zo verder.
• Een roldocent (queer of straight!) is belangrijk.

“Het geheim van onze GSA is wel de deelname van leuke, jonge docenten die het goed kunnen vinden met leerlingen” – docent middelbare school Haarlem

Nog meer aanbevelingen voor scholen om de veiligheid van lhbti+ leerlingen te vergroten, lees je in het artikel: Aanbevelingen voor scholen – Gendi