Aan de slag kalender

Over deze kalender

De ‘Aan de slag kalender’ is een kleurige poster voor het basisonderwijs met bijbehorende lestips. De kalender inspireert om op jaarlijkse feest- en themadagen aan de slag te gaan met het onderwerp gender- en seksuele diversiteit.

Poster

Op de poster staan jaarlijkse themadagen en -weken die zich er uitstekend voor lenen om iets te doen met respect voor diversiteit. Denk aan Moederdag en de Week van de Lentekriebels. Zelfs met Carnaval kun je aan de slag.

Tips

Per themadag of -week krijg je tips en inspiratie over wat je op deze dag kunt doen met je klas. Heb je zelf een idee? Laat het ons weten via gendi@schoolenveiligheid.nl.

Bestel de poster

 

Check de agenda

Voor het vo en mbo zijn nog meer dagen interessant dan op de poster (po) staan. Hou daarom ook de agenda op Gendi in de gaten. Daarin staan alle relevante kalendermomenten genoemd waarop je aandacht kan geven aan gender- en seksuele diversiteit.

De Gouden Weken

WANNEER: DE WEKEN NA DE ZOMERVAKANTIE

 

De weken direct na de zomervakantie heten de ‘Gouden Weken’. Waarom? Omdat dit hét moment is om een de basis te leggen voor een veilige en goede sfeer in de groep. Ook op het gebied van gender- en seksuele diversiteit. 

Elkaar opnieuw leren kennen

Na elke langere vakantie verkennen leerlingen alles opnieuw: elkaar, de leerkracht en de regels. Voor leraren zijn dit de momenten om de groepsvorming positief te beïnvloeden. Ook de weken na de kerstvakantie – de zogenaamde ‘Zilveren Weken’ – zijn van belang om te werken aan groepsdynamica.

Tips voor deze periode:

Week Tegen Pesten

WANNEER: EIND SEPTEMBER

 

Jaarlijks organiseert School & Veiligheid aan het eind van de Gouden Weken de Week Tegen Pesten. Elk jaar staat een ander thema centraal. Door mee te doen als school laat je zien dat jullie aandacht schenken aan een veilige school voor iedereen. 

Iedereen hoort erbij

In de Week Tegen pesten staat niet alleen pesten centraal. Het is een week waarin wordt gewerkt aan een veilige en fijne sfeer in de groep. Op een sociaal veilige school hoort iedereen erbij. Je kunt er jezelf zijn, je mag verliefd zijn op wie je wil en niemand wordt buitengesloten.

Tips voor deze week:

Kinderboekenweek

WANNEER: EERSTE HELFT OKTOBER

 

Via boeken kunnen kinderen kennismaken met de diversiteit in de wereld. Ook vinden ze het fijn om zichzelf en hun thuissituatie te kunnen herkennen in een boek. In de Kinderboekenweek kun je boeken in de klas halen die hierover gaan.

Lezen over diversiteit

De tiendaagse Kinderboekenweek heeft ieder jaar een ander thema. Het thema past natuurlijk niet ieder jaar bij gender- en seksuele diversiteit, maar meestal worden in een klas ook niet alléén maar boeken over het boekenweekthema gelezen.

Veel scholen gebruiken de week vooral om extra aandacht te geven aan lezen en voorlezen in het algemeen. En dan kun je bijvoorbeeld voorlezen over een meisje dat een krokodil voor haar verjaardag vraagt aan haar twee mama’s – gewoon omdat dat leuk is.

Tips voor deze week:

Week van Respect

WANNEER: BEGIN NOVEMBER

 

Het doel van de Week van Respect is jongeren inspireren en activeren om bij te dragen aan een respectvolle samenleving waarin iedereen zich thuis voelt. Werken aan respect voor gender- en seksuele diversiteit hoort daar bij.

Respect voor diversiteit

De Week van Respect wordt georganiseerd door de Respect Education Foundation (REF). Je kunt in onderstaand artikel lezen hoe je hun materialen kunt inzetten om ook te werken aan respect voor seksuele diversiteit. Maar op Gendi.nl kun je natuurlijk nog heel veel meer manieren vinden om bezig te zijn met respect. Zoek vooral iets uit dat het beste past bij jouw eigen groep.

Tips voor deze week:

Week van de Mediawijsheid

WANNEER: DERDE WEEK VAN NOVEMBER

 

In de jaarlijkse Week van de Mediawijsheid krijgen scholen extra tools om kinderen de kennis, vaardigheden en mentaliteit te leren waarmee ze bewust, kritisch en actief media-informatie op waarde kunnen schatten, zowel van oude als nieuwe media

Respect voor diversiteit

Mediawijsheid heeft diverse lijntjes naar ‘respect voor gender- en seksuele diversiteit’. Leerlingen bewust met media te leren omgaan kan veel empathie en respect opleveren – en negatieve invloeden verminderen. Ook ten aanzien van respect voor kinderen voor diversiteit. Ook kan goed mediagebruik zorgen voor waardevolle kennis en positieve contacten voor kinderen op zoek naar hun identiteit.

Genderidentiteit, genderdiversiteit, seksuele diversiteit: het zijn thema’s die een relatie hebben met onderdelen van Mediawijsheid. Je kunt dan denken aan neutrale begrippen als ‘beeldvorming’. Maar ook aan negatieve acties als pesten, shaming of chantage in relatie tot seksuele diversiteit. Ook hier kan aandacht aan besteed worden.

Tips voor deze week:

Mannendag

WANNEER: 19 NOVEMBER

 

Internationale Mannendag is – net als Vrouwendag – een jaarlijks wereldwijd initiatief om stil te staan bij gender(on)gelijkheid.

Positieve rolmodellen

Internationale Mannendag heeft als doel het promoten van positieve rolmodellen, het onder de aandacht brengen van discriminatie van mannen en het bevorderen van gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen.

In de klas en met het team

Mannendag en Vrouwendag zijn uitgelezen momenten om stil te staan bij genderstereotypen. In de klas kun je praten over de overeenkomsten en verschillen tussen meisjes en jongens. In het team kun je deze dagen aangrijpen om dit thema gendergelijkheid op de agenda te zetten.

Bekijk de suggesties voor deze dag:

Kinderrechtendag

WANNEER: 20 NOVEMBER

 

Ieder jaar vieren we op 20 november dat kinderen sinds 1959 eigen rechten hebben. Het Kinderrechtenverdrag gaat over respect voor elkaar. Daarmee is respect voor gender en geaardheid geen gunst, maar een (mensen)recht.

Jezelf zijn; een mensenrecht

Hebben meisjes en jongens, homo’s en hetero’s, witte en zwarte kinderen allemaal dezelfde kansen? Een interessante vraag voor Kinderrechtendag. We hebben allemaal dezelfde rechten en mogen openlijk zijn wie we zijn. Dat is prachtig. En is het is belangrijk dat we dat aan onze kinderen leren.

 

Tips om aan de slag te gaan op deze dag:

Paarse Vrijdag

WANNEER: 2e VRIJDAG DECEMBER

 

Jezelf zijn is een feestje, en een feestje moet je vieren! Door als school of als klas mee te doen aan Paarse Vrijdag, laat je zien dat iedereen op school zichzelf kan zijn en niemand gepest of uitgesloten mag worden om wie die is of op wie die verliefd wordt.

Steeds meer basisscholen doen mee met Paarse Vrijdag en maken gebruik van het materiaal dat door GSA Netwerk wordt gemaakt. Op de Paarse Vrijdag website vind je onder meer downloadbare posters en een po-werkboekje en hoe je het actie-pakket kunt bestellen.

Bekijk de tips:

De Zilveren Weken

WANNEER: DE EERSTE WEKEN VAN JANUARI

 

Na de kerstvakantie verkennen leerlingen elkaar, de leraar en de regels opnieuw. Het is een goed moment om weer even bezig te zijn met de groepsdynamica, ook als je kijkt naar het respect voor gender- en seksuele diversiteit.

Hoe staat het met de afspraken?

Had je in de Gouden Weken na de zomervakantie de basis gelegd voor een respectvolle omgang in de groep; in de Zilveren Weken herhaal je de afspraken die toen werden gemaakt. Kinderen groeien en veranderen soms razendsnel. Voelen alle leerlingen zich nog steeds veilig op het gebied van hun identiteit?

Tips voor deze periode:

Knuffeldag

WANNEER: 21 JANUARI

 

Een dag waarop je elkaar extra mag knuffelen; ieder jaar op 21 januari. Op deze dag kun je stil staan bij thema’s als aanraking en wensen en grenzen.

Kletsen over knuffelen

Op deze dag is het extra leuk én belangrijk om met je leerlingen het gesprek aan te gaan over knuffelen en daarmee het thema aanraking. Wanneer wil je wel of niet met iemand knuffelen? En waarom? Knuffel je alleen als iemand verdrietig is of ook als je iemand aardig vindt? Hoe denken jouw leerlingen over aanraking en knuffelen?

Met behulp van Kletskaartjes, een leuke en gratis gesprekstool van School & Veiligheid kun je makkelijk een gesprekje starten.

Download de tool en bekijk meer de tips voor Knuffeldag: 

Gedichtendag en Poëzieweek

WANNEER: EIND JANUARI

 

Met Gedichtendag gaat op de laatste donderdag van januari traditiegetrouw de Poëzieweek van start. Net als het voorlezen uit een prenten- of verhalenboek, kan ook het lezen of maken van een gedicht een manier zijn om aan de slag te gaan met het thema gender- en seksuele diversiteit.

Gedichten over diversiteit

Wil jij iets doen met gedichten of poëzie in de klas? Denk dan ook eens aan het gebruiken van een gedicht dat te maken heeft met jezelf zijn, anders zijn, verliefd zijn op wie je wil, trouwen, gendernormen en -stereotypen en seksuele diversiteit.

Bekijk de voorbeelden van gedichten en lestips:

Voorleesdagen

WANNEER: EIND JANUARI

 

De Nationale Voorleesdagen zijn jaarlijks aan het eind van januari. Tijdens de Nationale Voorleesdagen organiseren veel scholen een ‘Voorleesontbijt’.

Boeken over diversiteit

De Voorleesdagen hebben geen vast thema. Het biedt een mooie gelegenheid om ook eens voor te lezen uit een regenboogboek; een boek met een lhbti+ thema of gebruik een prentenboek dat gaat over respect voor diversiteit.

Bekijk een selectie aan boeken om te gebruiken:

Carnaval

WANNEER: TUSSEN 1 FEBRUARI EN 7 MAART

 

Carnaval is een feest van vrolijkheid. Geen tijd voor moeilijke verhalen, maar wel voor respect.

Alles is ‘anders’

Alles is anders met carnaval – zelfs de datum is wispelturig. Toch blijft die datum netjes binnen 1 februari en 7 maart. Ook lolligheid hoort zich af te spelen binnen een kader van respect. Respect voor hoe iedereen eruit ziet. Want juist met Carnaval ziet iedereen er opeens anders uit.

De verkleedkleren, bonte outfits en kostuums van leerlingen zijn een mooie aanleiding om het te hebben over jezelf zijn en je ‘anders’ voelen of gedragen. Ja, zelfs een feest als Carnaval leent zich ervoor om met kinderen te praten over diversiteit.

Tips voor een respectvol Carnaval op school:

Valentijnsdag

WANNEER: 14 FEBRUARI

 

De dag van de (anonieme) liefdesverklaring is een prachtige dag om het te hebben over verliefdheid en respect.

Leerlingen & verliefdheid

Leerlingen geven elkaar briefjes en cadeautjes. Soms gebeurt dat anoniem en soms, aangemoedigd door vrienden, heel erg openbaar. Steeds meer vriendinnen geven hun ‘bestie’ ook iets liefs.

Wat kan ik doen?

Als leraar kun jij ook iets speciaals doen. En deze dag – of het moment als dat zich aandient in de klas – aangrijpen om het te hebben over liefde en verliefdheid ongeacht seksuele oriëntatie. Dat meisjes verliefd kunnen zijn op meisjes en jongens op jongens.

Bekijk de tips voor Valentijnsdag:

 

Vrouwendag

WANNEER: 8 MAART

 

Internationale Vrouwendag is een jaarlijks wereldwijd initiatief om stil te staan bij gender(on)gelijkheid.

Gelijkwaardige behandeling

Internationale Vrouwendag heeft als doel aandacht te geven aan thema’s zoals gelijkwaardige behandeling en economische zelfstandigheid en andere aandachtspunten op het gebied van vrouwenemancipatie en -participatie. Denk ook aan (huiselijk) geweld tegen meisjes en vrouwen.

In de klas en met het team

In de klas kun je praten over de overeenkomsten en verschillen tussen meisjes en jongens. In het team kun je deze dagen aangrijpen om dit thema gendergelijkheid op de agenda te zetten.

Bekijk de suggesties voor deze dag:

Week van de Lentekriebels

WANNEER: DERDE WEEK VAN MAART

 

Aan het begin van de lente organiseert Rutgers de Week van de Lentekriebels, jaarlijks met een ander thema. Veel basisscholen haken aan bij deze week om les te geven over relationele en seksuele vorming.

De Week van de Lentekriebels is een vanzelfsprekende week om kinderen ook respect mee te geven voor seksuele diversiteit. Dat kan vanaf groep een tot en met acht.

Tips voor in deze week:

Wereldtheaterdag

WANNEER: 27 MAART

 

De Wereldtheaterdag staat in het teken van het inzien van de meerwaarde van theater.

Theater vermindert vooroordelen

Theater op school is niet alleen leuk maar ook een draagt ook bij aan het verminderen van vooroordelen en discriminatie van lhbti-personen (Onderzoek Movisie). Theater zorgt voor inlevingsvermogen en kan daarnaast een boodschap meegeven over de sociale norm; wat is ‘normaal’.

Boek een voorstelling

Praat eens met je team over het inzetten van theater op jullie school met dit doel. Gendi heeft verschillende voorstellingen beschreven die raken aan het thema (seksuele) diversiteit). Ze staan gebundeld onder Lesmateriaal.

Tips voor wereldtheaterdag:

Moederdag en Vaderdag

WANNEER MOEDERDAG: 2e ZONDAG IN MEI
WANNEER VADERDAG: 3e ZONDAG IN JUNI

 

Op deze feestdagen worden moeders en vaders door hun kinderen in het zonnetje gezet.

Twee vaders en twee moeders

Op de meeste scholen wordt er volop geknutseld om moeders en vaders te verblijden met een zelfgemaakt cadeau. Het komt geregeld voor dat een leerling twee vaders of moeders heeft. Wees voorbereid. Bekijk de tips over hoe je dat aanpakt.

Bekijk de tips:

Ga naar het Adviespunt van School & Veiligheid

voor advies over lhbti+ en sociale veiligheid op school