De mentorles 

Waarom jouw rol telt

Veel lhbti+ jongeren voelen zich nog steeds onveilig op school. Ze worden vaker gepest of buitengesloten dan hun hetero leeftijdsgenoten. Uit onderzoek blijkt dat leerlingen van mentoren verwachten dat zij een actieve rol spelen in het aanpakken van pesten.

“De eerste contactpersonen in het onderwijs, zoals de mentor, moeten hierin worden opgeleid. Soms is een gesprek met mijn mentor voldoende.” – meisje, 3 vwo (bron: UNICEF jongerenadvies 2025)

Praten over lhbti+ in de klas

Leerlingen willen laagdrempelige, vertrouwde volwassenen bij wie ze terechtkunnen. Onderzoeker Marjolein Haaften: “Leerlingen gaan liever naar een mentor of docent die ze kennen en vertrouwen, dan naar een officiële vertrouwenspersoon. Ook geven ze aan dat het helpt als de mentor het onderwerp vaker bespreekt.”

“Als mijn mentor dit soort onderwerpen bespreekt, stap ik veel makkelijker naar hem toe als er iets speelt.” – vo-leerling, Haarlem

De kracht van de mentorles

De mentorles is dé plek om te werken aan burgerschap, respect en veiligheid. Door gender- en seksuele diversiteit structureel mee te nemen:

• geef je leerlingen kennis en voorbeelden over diversiteit;
• laat je zien dat verschillen erbij horen;
• oefen je samen respectvol omgaan met elkaar;
• vergroot je het gevoel van veiligheid in de klas;
• verlaag je de drempel om jou aan te spreken.

“Heb het er eens over in de mentorles, bijvoorbeeld over schelden met ‘homo’ of de weerstand die er is.” – vo-leerling, Haarlem 2025

Structureel aandacht geven

Uit onderzoek van Gendi (2024) blijkt dat 77% van de mentoren aandacht besteedt aan diversiteit, maar slechts een of twee keer per jaar. Leerlingen geven aan dat het juist helpt als het thema vaker terugkomt.

Onderzoeker Marjolein van Haaften pleit ook voor structurele aandacht in plaats van af en toe een lesje. Het helpt volgens haar om in klassen samen te praten over normen, veiligheid en hoe je met elkaar wil omgaan. Ze ziet goede voorbeelden van mentoren die praten met onveilige klassen. Haar tip: “Begin met de vraag: willen we een fijne klas zijn? Iedereen zegt ja. Van daaruit kun je samen bespreken hoe dat eruitziet.”

Praktische tips voor mentoren

• Bouw een band op: Maak regelmatig een praatje en toon echte interesse.
• Sta open voor een gesprek en luister met aandacht.
• Weet waar je leerlingen naartoe kunt doorverwijzen en ken protocollen zoals anti-pestbeleid. Zie: Lhbti+ leerling? Hier kun jij terecht! – Gendi
• Gebruik inclusieve voorbeelden en taal, en geef zelf het goede voorbeeld. Zie: Waarom inclusieve taal belangrijk is – Gendi
• Verdiep je in diversiteit, inclusief de link tussen gender- en neurodiversiteit.

Ervaringen van leerlingen

De positieve impact van een mentor kan groot zijn. Zoals Evy (19) in onderstaande video vertelt: “Ik heb er toen met mijn mentor over gesproken en we hebben het meteen opgelost.”

Bekijk ook de andere video’s met ‘Leerlingen aan het woord over lhbti+ op school’.

Bronnen:

• Onderzoek: Kunnen zijn wie ik ben, ervaringen, uitdagingen en behoeften van 12 LHBTIQ+- jongeren in Haarlem. Marjolein Haaften, Discriminatie.nl Kennemerland, 2024. Zie: Aanbevelingen voor scholen (Gendi.nl)
• Omnibusonderzoek / DUO Onderzoek in opdracht van School & veiligheid, 2024. Zie: Waarom is aandacht voor het onderwerp belangrijk? (Gendi.nl)
• Rapport: Unicef-jongerenadvies-2025.pdf