Herdenk óók de lhbti+ slachtoffers

Regenboogkrans

Wist je dat lhbti+ personen niet altijd werden meegenomen in de officiële herdenkingen? In 1970 werden zelfs twee leden van de Amsterdamse Jongeren Aktiegroepen Homoseksualiteit gearresteerd toen ze een krans wilden leggen bij het Nationale Oorlogsmonument op de Dam. Pas jaren later kwam er meer erkenning. In 2025 is bij de nationale herdenking op 4 mei bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork voor het eerst een regenboogkrans gelegd. 

Homomonument Amsterdam

In 1987 werd in Amsterdam het eerste Homomonument ter wereld onthuld. Drie roze granieten driehoeken vormen samen één grote driehoek. Dit monument eert mensen die vervolgd zijn vanwege hun geaardheid. Het staat symbool kracht in de voortdurende strijd om erkenning en tegen discriminatie en onderdrukking. En die strijd is er nog steeds. In landen als Hongarije, Libië en zelfs de Verenigde Staten worden rechten van lhbti+ personen opnieuw bedreigd. Gebeurtenissen in de wereld die ook de klas binnen sijpelen.

Waarom dit belangrijk is voor jouw leerlingen

Volgens Tessa Kaufman, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht voelen lhbti+ leerlingen deze maatschappelijke spanningen. En dat kan volgens haar beangstigend zijn. Leerlingen vragen zich af hoe veilig ze eigenlijk zijn. Wat als mijn rechten in de toekomst worden afgenomen?

Als er in de maatschappij en ook onder leerlingen negatiever over genderdiversiteit en seksuele diversiteit wordt gedacht en gesproken, heeft dit effect op het veiligheidsgevoel van lhbti+ leerlingen. Wees je hiervan bewust als leraar en zorg voor zichtbaarheid, openheid en laat je positief uit over lhbti+ thema’s. 

Wat kun je doen in de klas?

• Geef aandacht aan álle oorlogsslachtoffers. Laat leerlingen bijvoorbeeld in groepjes uitzoeken welke groepen vervolgd werden en wat dat betekende voor hun gemeenschap.
• Vertel over het Homomonument. Leg uit waarom het is opgericht en wat het symboliseert. Of laat leerlingen er zelf onderzoek naar doen en een actuele link leggen: waarom is dit nu nog steeds belangrijk?
• Maak diversiteit zichtbaar. Hang een poster op over gender- en seksuele diversiteit of gebruik voorbeelden over seksuele diversiteit, ook als je les hier niet specifiek over gaat. Dit zet een positieve norm neer ten aanzien van lhbti+.
• Creëer openheid en toegankelijkheid. Een positieve terloopse opmerking of een zichtbaar symbool kan voor een veilig gevoel zorgen: Ik mag hier mezelf zijn. Het laat leerlingen zien dat het onderwerp op jouw radar staat en dat je openstaat voor vragen of een gesprek.
• Besteed aandacht aan genderdiversiteit en seksuele diversiteit in je lessen. Denk aan burgerschap, geschiedenis, maatschappijleer of een mentorles. Op Gendi.nl vind je lestips per vak en tips voor leraren om het thema veilig op te nemen in je les. Bekijk alle inspiratie artikelen om ruimte te maken voor gender- en seksuele diversiteit in je les. 

Bronnen

• Homomonument.nl – officiële website van het homomonument 
• Dit helpt om pesten van lhbti+leerlingen te voorkomen (Gendi)- Expert comment van Tessa Kaufman over gevoel van onveiligheid van lhbti+ leerlingen.
• Eerste regenboogkrans gelegd tijdens nationale herdenking Kamp Westerbork – RTV Drenthe