Soms kan het een uitdaging zijn om als leerkracht om te gaan met verschillende normen en waarden tussen thuis, school en daarbuiten. Hoe ga je daarmee om? En hoe maak of onderhoud je contact met ouders over gender- en seksuele diversiteit? Bekijk de Gendi-tips (aan de linkerzijde) en struin door de Kennis & Inspiratie artikelen en Lesmaterialen.

• 1. Bespreek met je collega’s de samenwerking met ouders

  De ene leraar ziet contact met ouders als ‘betrokkenheid tonen’ en de ander wil graag ‘partnerschap’. Het is goed om eens met je collega’s te bespreken wat ieders opvatting is over samenwerken met ouders en hoe die er precies uit moet zien. Want pas daarna kun je bedenken wat de rol van ouders kan zijn op het gebied van gender- en seksuele diversiteit bij jullie op school. Bespreek met je collega’s:

  • Hoe je ouders, die het lastig vinden om dit thema thuis te bespreken, kan ondersteunen.
  • Hoe je leerlingen handvatten kunt bieden om dit thema samen met hun ouders/verzorgers thuis te bespreken.

   4 op de 10 kinderen geeft aan met hun ouders te willen spreken over bijvoorbeeld seksuele oriëntatie wanneer ze hier op school iets over hebben gehoord.

  Wat je als leraar kunt doen om te stimuleren dat dit soort (visie)gesprekken plaatsvinden op school, lees je bij de Gendi-tips over een positieve schoolcultuur.

• 2. Communiceer duidelijk over de (diversiteits-)visie van jullie school

  Als er een schoolvisie is op het gebied van gender- en seksuele diversiteit, kun je als leraar relaxter handelen en ouders hierover vertellen. Je wilt het liefst een visie over sociale veiligheid in relatie tot gender- en seksuele diversiteit en de rol die ouders hierin spelen. Want als je een plan hebt om op school ruimte te geven aan lhbti+, is het logisch om daarbij alle spelers te betrekken: leraren, leerlingen én ouders/verzorgers.

  Gender- en seksuele diversiteit betreft niet alleen de leerlingen en medewerkers in de school, maar ook de overtuigingen die ouders daarover hebben. Je kunt bijvoorbeeld tijdens de start van het schooljaar de visie met de ouders communiceren. Zo is het transparant hoe er als school gehandeld wordt. Op de website van de Gezonde School vind je informatie over ouderbetrokkenheid. Hoe leg je contact met ouders? Hoe kun je hen ondersteunen, met ze samenwerken en de relatie open en positief houden? Bepaal in hoeverre ouders op jullie school een ondersteunende rol hebben.

• 3. Vertel ouders over de schoolvisie en sluit aan bij wat zij belangrijk vinden

  In je gesprek met ouders is het fijn om te starten vanuit onderwerpen die voor beide partijen belangrijk zijn. Thema’s als goede leerprestaties op school, plezier en voldoende slaap spreken ouders vaak aan. Ouders en leraar kunnen elkaar dus gemakkelijk vinden op het gebied van een goed toekomstperspectief voor hun kind (en jouw leerling) en een gezonde ontwikkeling. Een gezonde omgang met gender- en seksuele diversiteit maakt daar deel van uit.

  Als je vooraf met je team bespreekt op welke manier je met ouder(s) kunt spreken over gender- en seksuele diversiteit, dan kun je ervoor zorgen dat je met vertrouwen de brug slaat tussen de visie van de school en de ouders. Je kunt bijvoorbeeld tegenkomen dat ouders vinden dat gender en seksualiteit onderwerpen zijn die basisschoolkinderen niet aangaan, of ouders die niet openstaan voor het beleid wat jullie vormen. Dit zijn begrijpelijke reacties van ouders, maar niet gemakkelijk om als docent mee om te gaan. Wil je lezen wat je moet doen wanneer het gaat over seksuele vormingslessen en contact met ouders? Kijk dan eens bij onze partner Rutgers voor tips over ouders betrekken bij seksuele opvoeding van kinderen.

  In de samenwerking met ouders ligt de sleutel bij het bieden van ondersteuning. Omdat het onderwerp bij ouders gevoelig kan liggen, wordt het door school soms als spannend ervaren om met gender- en seksuele diversiteit aan de slag te zijn. Je kunt echter ook communiceren dat je als school juist iets kan bijdragen aan de zorg van ouders.

• 4. Voer een driehoeksgesprek met leerling én ouders

  Het driehoeksgesprek is een gesprek tussen leerkracht, leerling en ouder(s), waarin iedereen een eigen rol en inbreng heeft. Om een vertrouwensrelatie met zowel leerling als ouder(s) op te bouwen kun je dit gesprek aan het begin van het jaar voeren. Zorg voor kennismaking met gelijkwaardigheid en (evenveel) inbreng van alle drie. Zo zet je de toon voor hoe je met elkaar in gesprek gaat en bouw je aan vertrouwen. Die basis helpt als je een later een lastig onderwerp te bespreken hebt.

  Ook als een van je leerlingen problemen ervaart op school of thuis, kun je als leraar of als school een driehoeksgesprek starten. Wanneer het probleem mogelijk gaat over gender- en seksuele diversiteit, kan het voor de leerling belangrijk zijn om dit gesprek eerst met jou voor te bespreken. In dit voorgesprek kan het bijvoorbeeld gaan over de wensen van de leerling ten aanzien van jouw ondersteuning tijdens het gesprek. Want het eigenaarschap van dit driehoeksgesprek ligt bij de leerling, zodat dit aansluit bij diens behoeften.
  Voeren jullie op school al gesprekken met ouder(s) én leerling? Let er dan wel op dat het gesprek niet alleen ‘over’ het kind gaat, maar ook ‘met’ het kind gevoerd wordt.

• 5. Wees je bewust van je oordeel over gevoelens en opvattingen van de ander

  Tijdens een gesprek met ouders en/of leerlingen, kan het voor jou duidelijk worden dat jijzelf anders tegen zaken aankijkt dan de ouder(s) of de leerling. Stel je oordeel hierover uit. Ook al zou je de grondwet en de visie van de school aan je zijde hebben. Het helpt de leerling niet als je nu oordeelt over de wijze waarop leerling en/of ouders met dit thema omgaan. Want een valkuil is dat je de indruk wekt dat je vanuit een soort ‘morele superioriteit’ spreekt.

  Een open gesprek met respectvolle aandacht voor waar de gevoelens en opvattingen van de ander vandaan komen (eigen ervaringen, oordeel van familie of omgeving, traditie, religie) heeft meer kans van slagen.

• 6. Betrek de ouderraad

  Het kan behulpzaam zijn om de ouderraad te betrekken bij het sociaal veiligheidsplan en bij andere regelingen op het gebied van burgerschap, seksualiteit en seksuele diversiteit. Spreek op voorhand duidelijk af binnen het schoolteam hoe en waarbij ouders kunnen ondersteunen.

  Als er een leerlingenraad is kan het leuk en belangrijk zijn om ze te betrekken. Leerlingen worden graag betrokken en hebben vaak erg goede ideeën. Door leerlingen te betrekken worden zij serieus genomen, gezien en kunnen ze verantwoordelijkheden nemen. Je kunt er zelfs aan denken om de ouderraad en de leerlingenraad ook eens gezamenlijk over dit onderwerp te laten nadenken en praten.