Lhbti+ desinformatie en complottheorieën

5 tips voor onderwijsprofessionals

1. Debunk

Benoem wanneer je een anti-lhbtiqa+ complottheorie ziet of hoort, dat dit een complottheorie is en dus onzinnig (debunken). 

2. Leg uit

Leg uit waarom zo’n complottheorie schadelijk is. Bijvoorbeeld omdat het de rechten van lhbti+ mensen ter discussie stelt of hen afschildert als ‘gevaarlijk’. 

3. Prebunk

Leer leerlingen en studenten om zelf complottheorieën te herkennen, zodat ze hier ‘weerbaarder’ tegen worden. 

4. Verminder verspreiding

Verspreid zelf verder geen complottheorieën. 

5. Verminder vooroordelen

Zet in op het verminderen van vooroordelen naar lhbtiqa+ personen, bijvoorbeeld door:

• films of theater te laten zien met lhbtiqa+ personen waarin mensen zich kunnen inleven.
• een aansprekende lhbtiqa+ spreker die aansluit bij de doelgroep (bijvoorbeeld iemand met dezelfde culturele achtergrond en religie als de doelgroep) vragen om iets te komen vertellen.
• kennis te geven over de feiten met betrekking tot lhbtiqa+.
• een sterke sociale norm te stellen tegen lhbtiqa+ discriminatie: laat zien dat veel mensen het afkeuren en dat het niet door de beugel kan. Verbind het ook aan andere vormen van discriminatie, zoals racisme, seksisme en validisme (=discriminatie van mensen met een beperking).

Bron: Movisie (2024)

Als docent heb je de pedagogische opdracht om leerlingen serieus te nemen, aan te horen, te zien voor wie ze zijn, te begrenzen en om sociale veiligheid te creëren voor de hele klas. 

Praktisch aan de slag?

• Bekijk het artikel Theater in de klas en Film in de klas. daarin vind je links naar relevante theatervoorstellingen en films over het thema voor scholen.
• In het artikel Gastlessen over seksuele diversiteit vind je informatie over de effectiviteit van gastlessen en waar je gastsprekers vindt. 
• In de kennisbank van Gendi vind je artikelen over o.a feiten rond lhbti+ en die je helpen kennis over te dragen zoals Wat betekent gender?
• Lees de artikel Discriminatie van lhbti+ leerlingen verminderen en Dit helpt om pesten van lhbti+ leerlingen te voorkomen om te zien wat jij kan doen in de klas.
• Op de website HUMAN vind je een lesbrief en werkbladen over online haatzaaien, complottheorieën en desinformatie en de rol die media daarbij speelt.

Wat is desinformatie en complotdenken rond lhbti+?

Wereldwijd worden rechten van lhbti+ personen bedreigd en soms daadwerkelijk ingeperkt. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat internationale ultraconservatieve ‘antigender’-bewegingenDe antigender-beweging kan worden beschouwd als een reactie op bewegingen die juist strijden voor gelijke rechten voor lhbtiqa+ personen (Graf, 2016; Corredor, 2019). ook invloed hebben in Nederland. Hierbij gaat het om bewegingen die desinformatieIn het geval van desinformatie verspreidt iemand of een organisatie doelbewust misleidende informatie en doet dat vaak met kwade bedoelingen (Bron: AIVD) verspreiden over lhbtiqa+ mensen. Daarmee jagen zij mensen angst aan en zaaien ze haat ten aanzien van lhbtiqa+ mensen (Paternotte & Kuhar, 2017). Ook complottheorieenEen complottheorie is het geloof of de overtuiging dat een meestal belangrijk geachte gebeurtenis, ontwikkeling of toestand op bijvoorbeeld sociaal, politiek of economisch gebied, kan worden toegeschreven aan een samenzwering (complot) (Bron: Wikipedia)hebben vaak de bedoeling om te misleiden en anderen kwaad te doen (Kapantai et al. 2021; Vlug & Felten, 2022).  

Bron: ’10 keer vraag en antwoord over anti-lhbtiqa+ complottheorieën’ (Movisie, 2024)

Webinar: Effectief omgaan met weerstand

Wil je hier meer over weten? Bekijk dan ook het webinar van Movisie over het fenomeen complottheorieën, waar weerstand vandaan komt en hoe je hier effectief mee om kunt gaan.