Samenwerken met je collega's

MBO

Gendi-tips

Wil samen met je collega’s aan de slag met gender- en seksuele diversiteit op jullie mbo? Met deze tips betrek je het hele team.

  • 1. Gebruik een concrete aanleiding voor een teamoverleg over gender- en seksuele diversiteit.

    Lhbti+-thema’s in een teamoverleg bespreken, werkt het best als daar een concrete aanleiding voor is. Denk daarbij aan:

    • Negatieve opmerkingen of schelden.
    • Problemen op casussen rondom gender- en seksualiteit, die op dit moment spelen op de opleiding.
    • De transitie van een student.
    • Voorkomende problemen of casussen rondom gender en seksualiteit op de opleiding.
    • De jaarlijkse Week van Inclusie of nationale themadagen zoals Paarse Vrijdag, Coming-out Dag, Day of Silence en de Internationale vrouwendag.
    • Een vraag of opmerking van een student of een collega.
    • Het nieuws. Een geweldsincident tegen homo’s kan aanleiding zijn om met je collega’s te bespreken hoe zij tegen normen en waarden aankijken.
  • 2. Bespreek met je opleidingsmanager wat jouw rol kan zijn en waar je de steun van collega’s nodig hebt

    Je bent gemotiveerd om aan de slag te gaan, maar jij kunt niet alles alleen doen. Bovendien is aandacht voor lhbti+-studenten een zorg voor het hele team. Voor mbo-opleidingen is het een grote vraag welke functionele verantwoordelijkheden geknoopt kunnen worden aan wat jij en je collega’s nodig hebben. Betrek je onderwijsmanager om ruimte te maken voor het thema in overleggen, om zo draagvlak te creëren.

    Geef je manager de tip om onze handreiking ‘Waar begin je?’ te gebruiken voor een teamgesprek. Ruimte voor gender- en seksuele diversiteit in de opleiding is een goede graadmeter voor hoe veilig het is. Dat uitgangspunt stimuleert werken aan een inclusief schoolklimaat meer dan de gedachte: ‘Wanneer je iedereen gelijk behandelt, komt het voor iedereen vanzelf goed’.

  • 3. Probeer niet te overtuigen, grijp de behoefte van je collega’s aan

    Soms begint de aandacht en het gevoel van urgentie bij jezelf, omdat je zelf lhbti+ bent of omdat de veiligheid van lhbti+-studenten je aan het hart gaat. Een professionele houding betekent dat de aandacht niet alleen bij jou vandaan mag komen. Een risico kan zijn dat je collega’s dat gaan zien als je persoonlijke hobby. En soms voel je de urgentie omdat het belangrijk is voor het beroepenveld van jullie opleiding.

    De motivatie van collega’s om ook aandacht te besteden aan gender- en seksuele diversiteit, zal per collega verschillen. Maar wanneer je zelf eerlijk vertelt over de redenen waarom jij dit zo belangrijk vindt, zullen er vast collega’s zijn die je hier mee ‘raakt’ waardoor ook hun motivatie kan groeien.

    • Benut concrete aanleidingen om met je collega’s/in het team te praten over gender en seksuele diversiteit. Zie tip 1.
    • Help je collega’s met concrete werkvormen, tips over lesgeven over dit thema en het uitwisselen van good practices. Kijk voor voorbeelden bij Kennis & Inspiratie.
    • Benadruk dat je veel kunt bereiken met kleine acties in of rond de klas, zoals het ophangen van een poster of het gebruiken van een niet- stereotyperend voorbeeld. Een terloopse opmerking waarmee je je positief uitlaat over gender- en seksuele diversiteit kan ook zo’n kleine actie zijn.
    • Het is nuttig om binnen het team geregeld te bespreken wat het lastig maakt om dit thema bespreekbaar te maken.

    Samenvattend is een combinatie van luisteren, doorvragen, en het zichtbaar maken van je eigen betrokkenheid bij het welzijn van lhbti+-studenten de beste manier om het thema geregeld te agenderen in een teamoverleg. 

  • 4. Bespreek met collega’s: hoe komt dit thema terug in de lessen?

    Bespreek regelmatig met elkaar hoe de lessen verlopen. Veiligheid omtrent gender- en seksuele diversiteit blijkt alleen in de praktijk en vraagt daarom voortdurende aandacht. Je zou als team een repertoire willen ontwikkelen om die veiligheid te bevorderen. Een onderwerp als dit vraagt soms wat meer lef en pro activiteit. Je kunt bijvoorbeeld vragen naar ervaringen van je collega’s met terloopse opmerkingen van studenten. Vraag hoe zij omgaan met bepaalde opmerkingen. Tip! Maak gebruik van opmerkingen die je zelf in jouw klas hebt gehoord om dit gesprek te starten. Je kunt op deze manieren goede praktijken met elkaar delen en elkaar ondersteunen waar het moeilijk  is.

    Bespreek hoe je collega’s zich voelen en handelen bij onveilige signalen. Een onveilige situatie in de klas heeft impact op studenten en docenten. Wanneer je merkt dat een student zich onveilig voelt, wanneer de veiligheid van de hele klas in het geding komt, of wanneer je zelf een onveilig gevoel hebt, kan het helpen om dit daarna met een collega te bespreken.  Je kunt deze ervaring delen en vragen of je collega’s dit herkennen. Wat was het effect van de situatie bij hun? En hoe hebben zij dat opgelost? Door samen over deze ervaringen te spreken, kun je elkaar helpen.

    Het is voor jezelf veilig om eerst te peilen wie van je collega’s het belangrijk vindt om dit zo te bespreken. Vergeet ook jullie onderwijsondersteunende collega’s niet. Zij zijn de oren en ogen van de opleiding. Neem ze mee in deze gesprekken.

  • 5. Bespreek met collega’s: welke ondersteuning hebben we nodig?

    Wanneer je als team met vragen rondom gender- en seksuele diversiteit blijft zitten is het belangrijk dat je ondersteuning zoekt. Je kunt bijvoorbeeld een Gezonde Schooladviseur vragen om advies rondom dit thema of je stelt een docent aan die zich verdiept in dit thema. Daarnaast kun je contact opnemen met een organisatie die jullie kan ondersteunen. Als je streeft naar een structurele inbedding, ga dan in overleg met je teamleider en kom tot een plan waarmee een werkgroepje van enthousiastelingen aan de slag kan de aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in de opleiding in het beleid te integreren.

  • 6. Reflecteer met collega’s op gezamenlijke waarden en normen

    Met elkaar reflecteren op je eigen normatieve opvattingen over gender- en seksuele diversiteit, is zinvol, maar niet altijd gemakkelijk. Het kan helpen om naar aanleiding van concrete situaties de gemeenschappelijke waarden te vinden. Daarbij kan de ‘Struisvogel Sessie’, een gesprekstool van School & Veiligheid behulpzaam zijn. Een externe gespreksleider kan ook uitkomst bieden.

    Over seksualiteit, gender- en seksuele diversiteit lopen de meningen en emoties uiteen. Deze onderwerpen raken iedereen persoonlijk. De volgende vragen kunnen je helpen om het daar met elkaar over te hebben:

    • Hoe draag je als team onderlinge openheid uit? Vraag je weleens uit betrokkenheid naar de date van je collega? Is er binnen het team genoeg vertrouwen om dat te kunnen vragen?
    • Hoe laat je aan je studenten merken dat het oké is dat jongens en meiden even sensitief kunnen zijn, of dat jongens en meiden even stoer kunnen zijn?
    • Hoe en wanneer kun je met studenten je eigen ervaringen delen over situaties die te maken hebben met gender- en seksuele diversiteit?
    • Hoe laat je zien dat je andere wensen en grenzen respecteert? 
  • 7. Nodig een externe partij uit om met het team in gesprek te gaan

    Misschien ben jij erg gemotiveerd om jullie beleid te verbeteren, maar heerst er binnen jouw opleiding of afdeling het motto ‘Wanneer je iedereen gelijk behandelt, komt het voor iedereen ook vanzelf goed’. Het nadeel van deze houding is dat daardoor onbedoeld een blinde vlek kan ontstaan voor hoe lhbti+-studenten hun diversiteit beleven en hoe veilig ze zich daarbij voelen op school. In zo’n geval kun je eens een externe partij uitnodigen die deze blinde vlek kan laten zien aan het team.

    Diverse partijen verzorgen intervisie, training of zelfs een theatervoorstelling voor docententeams. Dit helpt om in de hectiek van alledag even te voelen waarom het belangrijk is om aan deze onderwerpen ruimte te geven. 

Kennis & inpiratie

Gedragen Gedrag

po/vo/mboteamspel

Met je collega’s praten over gedragingen rond seksuele diversiteit. Met het teamspel Gedragen Gedrag kom je op een leuke manier tot gesprekken én tot afspraken en regels.

Waar begin je?

teamtoollhbti+po/vo

Een poster om met collega’s stil te staan bij de vraag: ‘Zijn we nog steeds goed bezig om een veilige school te zijn, mét respect voor gender- en seksuele diversiteit?’ Gratis te bestellen of downloaden.

Weet jij hoe het echt gaat met je leerlingen?

zelfmoordpreventievo/mboe-learning

De e-learning ‘Weet jij hoe het echt gaat met je leerlingen’ maakt je sensitiever over de onzekerheden van vo- en mbo-leerlingen op het gebied van genderidentiteit en seksuele oriëntatie. Gratis te volgen via de Movisie Academie.

Lesmaterialen

Ga naar het Adviespunt van School & Veiligheid

voor advies over lhbti+ en sociale veiligheid op school