Samenwerken met je collega's

VO

Gendi-tips

Samen met je collega’s aan de slag met gender- en seksuele diversiteit op jullie middelbare school? Met deze tips betrek je het hele team.

  • 1. Gebruik een concrete aanleiding voor een teamoverleg over gender- en seksuele diversiteit

    Lhbti+-thema’s in een teamoverleg bespreken, werkt het best als daar een concrete aanleiding voor is. Concrete aanleidingen zijn:

    • Problemen of casussen rondom gender- en seksualiteit, die op dit moment spelen in de school.
    • Nationale themadagen zoals Paarse Vrijdag, Coming-out Dag of de Day of Silence.
    • Een vraag of opmerking van een leerling of ouder/verzorger.
    • Het nieuws. Een geweldsincident tegen homo’s kan aanleiding zijn om met je collega’s te bespreken hoe zij tegen normen en waarden aankijken.
  • 2. Bespreek met je teamleider wat jouw rol kan zijn en waar je steun van collega’s nodig hebt

    Je bent gemotiveerd om aan de slag te gaan met gender- en seksuele diversiteit bij jullie op school, maar jij kunt niet alles zelf. Bovendien is de zorg voor lhbti+-leerlingen een zorg voor het hele team.

    Geef je manager de tip om de handreiking ‘Waar begin je?’ te gebruiken voor een teamgesprek. Ruimte voor gender- en seksuele diversiteit op school is een goede graadmeter voor hoe veilig het op school is. Dat uitgangspunt stimuleert werken aan een inclusief schoolklimaat meer dan de gedachte: ‘Wanneer je iedereen gelijk behandelt, komt het voor iedereen vanzelf goed’.

  • 3. Probeer niet te overtuigen, grijp de behoefte van je collega’s aan

    Soms begint de aandacht en het gevoel van urgentie bij jezelf, omdat je zelf lhbti+ bent of omdat de veiligheid van lhbti+-leerlingen je aan het hart gaat. Een professionele houding betekent dat de aandacht niet alleen bij jou vandaan mag komen. Een risico kan zijn dat je collega’s dat gaan zien als je persoonlijke hobby.

    De motivatie van collega’s om ook aandacht te besteden aan gender- en seksuele diversiteit, zal per collega verschillen. Maar wanneer je zelf eerlijk vertelt over de redenen waarom jij dit zo belangrijk vindt, zullen er vast collega’s zijn die je hier mee ‘raakt’ waardoor ook hun motivatie kan groeien. Kijk bij tip 1 voor concrete aanleidingen om in het team met elkaar te hierover te praten.

    • Help je collega’s met concrete werkvormen, tips over lesgeven over dit thema en het uitwisselen van goede voorbeelden uit de praktijk. Kijk voor voorbeelden bij Kennis & Inspiratie.
    • Benadruk dat je veel kunt bereiken met kleine acties in of rond de klas, zoals het ophangen van een poster of het gebruiken van een niet-stereotyperend voorbeeld.
    • Het is nuttig om binnen het team geregeld te bespreken wat het lastig maakt om dit thema bespreekbaar te maken.

    Samenvattend is een combinatie van luisteren, doorvragen, en het zichtbaar maken van je eigen betrokkenheid bij het welzijn van lhbti+-leerlingen de beste manier om het thema geregeld te agenderen in een teamoverleg. Verken hoe je elkaar kunt aanvullen.

  • 4. Bespreek met collega’s: hoe komt seksuele diversiteit en gender terug in de lessen?

    Bespreek regelmatig met elkaar hoe de lessen verlopen. Of het in de lessen veilig genoeg is voor leerlingen om het over gender- en seksuele diversiteit te hebben, kan alleen maar opgemaakt worden door ervaringen vanuit de praktijk. Je zou als team een repertoire willen ontwikkelen om die veiligheid te bevorderen. Een onderwerp als dit vraagt soms wat meer lef en pro activiteit. Je kunt bijvoorbeeld vragen naar ervaringen van je collega’s met terloopse opmerkingen van leerlingen. Vraag eens hoe zij omgaan met bepaalde opmerkingen. Maak gebruik van opmerkingen die je zelf in jouw klas hebt gehoord om dit gesprek te starten. Je kunt op deze manieren goede praktijken met elkaar delen en elkaar ondersteunen waar het moeilijk is.

  • 5. Bespreek hoe je collega’s zich voelen en handelen bij onveilige signalen

    Een onveilige situatie in de klas heeft impact op leerlingen en leerkrachten. Wanneer je merkt dat een leerling zich onveilig voelt, wanneer de veiligheid van de hele klas in het geding komt, of wanneer je zelf een onveilig gevoel hebt, kan het helpen om dit daarna met een collega te bespreken. Je kunt deze ervaring delen en vragen of je collega’s dit herkennen. Wat was het effect van de situatie op hun? En hoe hebben zij dat opgelost? Door samen over deze ervaringen te spreken, kun je elkaar helpen.

    Het is voor jezelf veilig om eerst te peilen wie van je collega’s het belangrijk vindt om dit zo te bespreken. Vergeet ook jullie onderwijsondersteunende collega’s niet. Zij zijn de oren en ogen van de school. Neem ze zeker mee in deze gesprekken.

  • 6. Bespreek met collega’s: welke ondersteuning hebben we nodig?

    Wanneer je als team met vragen rondom gender- en seksuele diversiteit blijft zitten is het belangrijk dat je hiervoor ondersteuning zoekt. Je kunt bijvoorbeeld een Gezonde Schooladviseur vragen om advies, of een docent aanstellen die zich verdiept in dit thema, of contact opnemen met een organisatie die jullie kan ondersteunen. Bekijk daarvoor de Links op Gendi. Als je streeft naar een structurele inbedding, ga dan in overleg met je teamleider en kom tot een plan waarmee een werkgroepje van enthousiastelingen aan de slag kan om de aandacht voor seksuele en genderdiversiteit in de opleiding in het beleid te integreren.

  • 7. Reflecteer met collega’s op gezamenlijke waarden en normen

    Met elkaar reflecteren op je eigen normatieve opvattingen over gender- en seksuele diversiteit, is zinvol, maar niet altijd gemakkelijk. Het kan helpen om naar aanleiding van concrete situaties de gemeenschappelijke waarden te vinden. Daarbij kan de gesprekstool ‘Struisvogelsessie’ van School & Veiligheid behulpzaam zijn of schakel de hulp in van een externe gespreksleider. Over seksualiteit, gender- en seksuele diversiteit lopen de meningen en emoties uiteen. Deze onderwerpen raken iedereen persoonlijk. De volgende vier vragen helpen je om het daar met elkaar over te hebben:

    1. Hoe draag je als team onderlinge openheid uit? Vraag je weleens uit betrokkenheid naar de date van je collega? Is er binnen het team genoeg vertrouwen om dat te kunnen vragen?
    2. Hoe laat je aan je leerlingen merken dat het oké is dat jongens en meiden even sensitief kunnen zijn, of dat jongens en meiden even stoer kunnen zijn?
    3. Hoe en wanneer kun je met leerlingen je eigen ervaringen delen over situaties die te maken hebben met gender- en seksuele diversiteit?
    4. Hoe laat je zien dat je andere wensen en grenzen respecteert? Lees hierover verder bij het thema ‘Voorleven als school’.
  • 8. Nodig een externe partij uit om met het team in gesprek te gaan

    Misschien ben jij erg gemotiveerd om jullie beleid te verbeteren, maar heerst in jouw school het motto ‘Wanneer je iedereen gelijk behandelt, komt het voor iedereen ook vanzelf goed’. Het nadeel van deze houding is dat daardoor onbedoeld een blinde vlek kan ontstaan voor hoe lhbti+-leerlingen hun diversiteit beleven en hoe veilig ze zich daarbij voelen op school. In zo’n geval kun je eens een externe partij uitnodigen die deze blinde vlek kan laten zien aan het team.

    Diverse organisaties verzorgen intervisie, training of zelfs een theatervoorstelling voor onderwijsteams. Dit helpt om in de hectiek van alledag even te voelen waarom het belangrijk is om aan deze onderwerpen ruimte te geven.

 

Kennis & inspiratie

Willen jullie als team je samenwerkingsskills trainen? Of wil je inspiratie opdoen over hoe andere scholen het aanpakken? Deze artikelen helpen je op weg.

Waar begin je?

teamtoollhbti+po/vo

Een poster om met collega’s stil te staan bij de vraag: ‘Zijn we nog steeds goed bezig om een veilige school te zijn, mét respect voor gender- en seksuele diversiteit?’ Gratis te bestellen of downloaden.

Genderbewust handelen in het po

visualgenderbewusttoolpoToon nog 1 tags

Hoe geef je ruimte aan leerlingen om genderonafhankelijke keuzes te maken? Bekijk welke eenvoudige dingen jij als leraar kunt doen. Downloadbare visual met 10 tips om mee aan de slag te gaan.

De Kijkroute

vowerkvorm voor leraren

Je vakmanschap vergroten in het werken aan respect voor diversiteit? Met deze teamtool doe je dat op een leuke manier met collega’s aan de hand van filmpjes en een spelbord.

Ga naar het Adviespunt van School & Veiligheid

voor advies over lhbti+ en sociale veiligheid op school