Het belang van lhbti+ boeken op school
En hoe je ze gebruikt in de klas
Boeken met een lhbti+ thema kunnen zorgen voor respect en meer begrip voor genderdiversiteit en seksuele diversiteit. In dit artikel vertellen we waarom deze zogenaamde ‘regenboogboeken’ van belang zijn voor jongeren en hoe je ze kunt gebruiken.
Leestijd: circa 3 minuten
Vergroten kennis
Door te lezen leer je meer over de wereld om je heen. Het verruimt je blik. Zo geven regenboogboeken meer inzicht in het leven van lhbti+-personen. Het verrijkt de kennis van niet-lhbti+-leerlingen over gender- en seksuele diversiteit.
Respect voor de ander
Door vaker over een onderwerp te lezen wordt het bovendien als minder ongewoon ervaren. Het lezen van een regenboogboek kan daardoor tot meer inleving en respect voor lhbti+-personen leiden.
Doorbreken van (gender)stereotypen
Regenboogboeken gaan over seksuele voorkeuren, gender of seksediversiteit maar ook boeken die niet doen aan genderstereotypering horen erbij. Ze dragen ertoe bij dat leerlingen ruimer leren denken dan de heersende hetero-norm en stereotypen en hokjes man-vrouw. Tip voor de Engelse les: Genderswapped Fairytales.
We herkennen én erkennen via boeken wat we al wisten en verkennen de rekbaarheid van onze identiteit. Door in de huid te kruipen van personages die we niet zijn of kennen en ons onder te dompelen in culturen, geloofsovertuigingen, seksualiteiten of leefwijzen die de onze (nog) niet zijn. (Bron: Hebban.nl)
Rolmodellen voor lhbti+ leerlingen
Naast het vergroten van kennis over lhbti en respect voor lhbti+-personen, bieden boeken met een lhbti+ thema een ’thuis’ voor lhbti+– jongeren. Iedereen heeft behoefte rolmodellen. We vinden het fijn om ons te herkennen in personages en verhalen. Verhalen gaan echter bijna altijd uit van de heteronorm. De roep om lhbti+-boeken is daarom – met name onder jongeren – de afgelopen jaren toegenomen en gelukkig neemt het aanbod aan diversiteit in boeken toe.
“Door deze boeken te lezen komen lhbti+-leerlingen er achter dat ze helemaal niet ‘anders’ of alleen zijn. (COC Nederland)
Tips voor het gebruik van een lhbti+ boek in de klas
Maak het niet te zwaar.
Bij het (voor)lezen van boek met een lhbti+ thema hoef je niet de nadruk op het thema te leggen. Volgens Cindy Paul, auteur van Engelstalige lhbti+ fantasy boeken, is juist ‘casual representation’ belangrijk. “Lhbti+ thema’s zijn voor jongeren vaak een beetje gek of spannend. Er worden grapjes over gemaakt. Om dan een boek te behandelen waar de focus ligt op hoe zwaar en bijzonder het is om gay te zijn, lijkt ons niet de juiste insteek. Je wil diversiteit juist normaliseren.”
Gebruik boeken om kennis over te brengen
Regenboogboeken zijn ook geschikt om het thema gender- seksuele diversiteit en seksediversiteit expliciet te behandelen in je les. Zeker als er een verwerkingsopdracht of lesbrief bij het boek zit.
Gebruik een boek als gespreksstarter
Door aan het boek een opdracht te koppelen of het na te bespreken kun je met je leerlingen dieper op het thema, de personages en het verhaal in gaan. Het zet leerlingen aan het denken en het brengt een gesprek op gang over het onderwerp van het boek. Gebruik daarvoor de Vragenkaartjes gemaakt door de bibliotheek.
Nodig een auteur uit op school
Door een schrijver van een (lhbti+)boek uit te nodigen op school kun je over het boek en het thema met de klas in gesprek gaan. Zie De schrijverscentrale. Ook de auteur en illustrator van EverAfterPrint bezoeken scholen.
Zorg voor een veilige sfeer in de klas
Zorg dat er een open maar ook veilige sfeer heerst bij het voorlezen of bespreken van een boek met een lhbti+ onderwerp. Het kan voor een lhbti+-leerling heel onveilig voelen als er een gesprek plaatsvindt waarbij meningen worden gedeeld en vragen worden afgevuurd. Ook kunnen er spanningen en discussies ontstaan. Zog daarom voor een goede voorbereiding.
- Gebruik de visual Een veilig klassengesprek om je voor te bereiden op zo’n gesprek naar aanleiding van een regenboogboek.
- Bekijk ook de Gendi- tips Een veilig klassengesprek (vo) en Een veilig klassengesprek (mbo)
Boeken populairder onder jongeren
Mocht je nu denken ‘leuk, maar lezen en jongeren, dat gaat toch niet goed samen?’ Er is goed nieuws! Onder de hashtag #BookTok delen influencers en jongeren op TikTok video’s over hun favoriete boek. Vooral Young Adult boeken worden besproken. Boekhandels zien hierdoor steeds meer 15+ ers in hun winkel en uitgeverijen hebben sindsdien boeken moeten bijdrukken.
“Ik heb boeken ontdekt die ik anders sowieso niet was tegengekomen” Noah (19) (Bron: NOSstories)